Evet, mümkündür. Türk Medeni Kanunu’un 40. Maddesinde yasal düzenleme alanı bulunmaktadır.
Madde 40- “Cinsiyetini değiştirmek isteyen kimse, şahsen başvuruda bulunarak mahkemece cinsiyet değişikliğine izin verilmesini isteyebilir. Ancak, iznin verilebilmesi için, istem sahibinin onsekiz yaşını doldurmuş bulunması ve evli olmaması; ayrıca transseksüel yapıda olup, cinsiyet değişikliğinin ruh sağlığı açısından zorunluluğunu bir eğitim ve araştırma hastanesinden alınacak resmî sağlık kurulu raporuyla belgelemesi şarttır.
Cinsiyet Değişikliğinin Şartları Nelerdir?
Mahkemeye İzin İçin Başvurma
Türk Medeni Kanunu'nun 40. maddesinde belirtildiği gibi, "Cinsiyetini değiştirmek isteyen kimse, şahsen başvuruda bulunarak mahkemece cinsiyet değişikliğine izin verilmesini isteyebilir."
Bu hüküm uyarınca cinsiyet değiştirmek isteyen kişi, cinsiyet değişikliği amacıyla ilgili mahkemede dava açmalıdır. Cinsiyet değiştirmek isteyen kişi, şahsen başvuruda bulunmalıdır.
Kanunun ifadesine göre “…kişinin mahkemeye bizzat başvurması gerekmektedir. Cinsiyet değişikliği şahsa sıkı sıkıya bağlı bir hak olup, bu istemin bizzat cinsiyet değiştirmek isteyen kişiden gelmesi gerekir. Ancak bu durum kişinin böyle bir davayı mutlaka bizzat açması anlamında olmayıp, iradî temsil yolu da açıktır”
Başvuru Sahibi 18 Yaşını Doldurmuş Olmalıdır.
TMK madde 40/1’de cinsiyet başvurularında 18 yaşını doldurmuş olma şartı arandığı açıkça yazmaktadır. Cinsiyet değişikliği, ciddi bir karar gerektiren bir süreçtir ve bu nedenle kanunda on sekiz yaş sınırı getirilmiştir.
Cinsiyet değiştirme isteminde ancak normal yoldan erginliğe erişmiş olanlar bulunabilecek, erken erginlik yoluyla örneğin ergin kılınma (yargısal erginlik) veya evlenme dolayısıyla erginlik kazanlar bu haktan yararlanamayacaktır. Zira maddede açıkça “on sekiz yaşını doldurmuş bulunması”ndan söz edilmektedir. Pek tabii başvuran kişinin ayırt etme gücüne sahip bulunması da şarttır.
Mahkemeye Başvuran Kişinin Evli Olmaması
Türk Medeni Kanunu'nun 40. maddesinde yer alan şartlar arasında başvuru sahibinin evli olmaması şartı bulunmaktadır. Bu şart, başvurunun yapıldığı anda evli olunmamasını ifade eder. Başka bir deyişle, bu şart, başvurudan önce hiç evlenmemiş olmayı gerektirmez. Cinsiyet değiştirme amacıyla izin davası açmadan önce evli olmak veya çocuk sahibi olmak, cinsiyet değişikliği talebine engel teşkil etmez.
Transseksüel Yapıda Olma Şartı
Türk Medeni Kanunu'nun 40. maddesinde, cinsiyet değişikliği için gereken şartlardan biri, transseksüel kimliğe sahip olan bir kişinin cinsiyet değişikliğinin ruh sağlığı açısından zorunlu olmasıdır. Bu ifade, kişinin bedeni ile ruhu arasında sürekli bir çatışmanın mevcut olduğunu ifade eder. Ancak, ne kadar süre boyunca bu çatışmanın devam etmesi gerektiği yasada belirtilmemiştir.
Transseksüellikte klinik tanı şu koşullarda koyulmaktadır:
a. Kişinin saptanan cinsiyeti (anatomik seksi) hakkında sürekli bir rahatsızlık duyması ve bunun kendisine uygun olmadığı duygusunu aşması hali aranır. Hastada karşı cinsiyetin kendisini takip ve istila ettiği inancı hakimdir.
b. En az 2 yıl süreli olarak kişinin birincil ve ikincil cinsiyeti karakterlerinden kurtulma ve diğer cinsin cinsiyet karakterlerini kazanma üzerine sürekli kafa yorması ve bu konuda girişimlerde bulunması gerekir.
c. Kişinin erginlik dönemine (puberto) girmiş bulunması şarttır.
d. Fiziksel interseks veya genetik anormalliklerin bulunmaması şartı aranılır.
e. Bu halin şizofreni gibi başka ruhsal bozukluklardan kaynaklanmaması asıldır
Bu tanıların resmi bir sağlık kurulu raporu alınması gereklidir.
Resmi Sağlık Kurulu Raporu Alma Şartı
Kanuna göre, cinsiyet değişikliği için gerekli raporun, bir eğitim veya araştırma hastanesinden alınması gerekmektedir. Ancak, bu hastanenin bir Cinsel Kimlik Komisyonuna sahip olması gereklidir. Yani, söz konusu raporu alabilmek için herhangi bir hastaneye başvurmak yeterli değildir, bu işlem sadece bu komisyonun bulunduğu hastanelerde gerçekleştirilebilir.
Mahkeme kararı olmadan hiçbir doktor ya da hastane, cinsiyet değişikliği ameliyatlarını üst beden ya da alt beden cerrahi müdahalelerle gerçekleştiremez.
Maddenin ikinci fıkrası, cinsiyet değişikliği için mahkeme izni alındığında, bu değişikliğin nüfus kaydında da belirtilmesi gerektiğini belirtir ve bu işlem için yine resmi sağlık kurulu raporunun gerekliliğini öngörür.
Comments