Adli sicil kaydı, kamu ve özel sektörde istihdam, ihale gibi işlemlere için gerekli bir belgedir. Bu belge toplumda sabıka kaydı olarak da bilinmektedir. Söz konusu belgeyi Cumhuriyet Savcılıkları, Kaymakamlar vermektedir. Ayrıca ilgililer e-devlet aracılığı ile de adli sicil kaydı belgesini alabilirler. Bu kapsamda Adli sicil kaydı nasıl silinir sorusu da kamuoyu tarafından çokça merak edilmekte, arama motorlarında sorgulanmaktadır.
5352 sayılı Adli Sicil Kanunu madde 4’te adli sicil kaydında yer alacak kararlar şunlardır;
Hapis cezaları,
Hapis cezalarının ertelenmesi kararları,
Adli para cezası,
Kısa süreli hapis cezalarının seçenek yaptırımlar,
Belli haklardan yoksun bırakılma kararları,
Şikayetten vazgeçme ve etkinlik pişmanlık nedeniyle verilen kararlar,
Ceza zamanaşımı kararları,
Genel veya özel affa ilişkin kararlar,
Akıl hastalığı nedeniyle güvenlik tedbiri kararları şeklindedir.
Yukarıda yer almayan karar ve işlemler adli sicil kaydında yer almayacaktır. Dolayısıyla adli makamların gözaltı, tutuklama, iddianame hazırlanması gibi işlemleri adli sicil kaydına işlemeyecektir. Ayrıca adli makamlar hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları da bu sicile işlemeyecektir.
Adli Sicil Kaydı Nedir?
Adli sicil kaydı, ceza hukuku anlamında kesinleşmiş mahkumiyetlere ait kayıtlarının tutulduğu bir sicildir. 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu adli sicil kaydı ile ilgili düzenlemeler yapmaktadır. Buna göre adli sicil kaydı kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbirleri hakkında düzenlenmektedir. Bahse konu kayıtları Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü Merkezi Adli Sicilde tutmaktadır.
5352 sayılı Adli Sicil Kanunu madde 5’te adli sicil kaydında yer almayacak kararları hüküm altına almaktadır. Söz konusu kararlar şunlardır;
Disiplin suçları ve sırf askerî suçlarla ilgili mahkumiyet kararları,
Disiplin veya tazyik hapsiyle ilgili kararlar,
İdarî para cezası kararları şeklindedir.
Bununla beraber, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu md. 231’e göre hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları kendilerine mahsus sisteme kaydedilir. Dolayısıyla, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları adli sicil kaydında yer almazlar.
Adli Sicil Kaydı Sildirme
Sabıka kaydı nasıl silinir?
5352 sayılı Adli Sicil Kanunu madde 9’a göre adli sicil kayıtları infazın tamamlanması ile birlikte silinerek arşiv kaydına alınır. Aynı kanunun 12. Maddesine göre arşiv kayıtları ilgilinin ölümü üzerine tamamen silinir. Kanun koyucu aynı maddede bazı suçlar için bir ayrım öngörmüştür. Belirli suçlar için adli makamlar yasaklı hakların verilmesi koşuluyla arşiv kaydına alındıktan 15 yıl sonra adli sicil kaydını tamamen siler. Adli makamlar yasaklı hakları geri verilmeksizin arşiv kaydına alındıktan 30 yıl sonra adli sicil kaydını tamamen siler. Diğer suçlar için ise arşiv kaydına alındıktan 5 yıl sonra ilgili makamlar arşiv kaydını da siler.
Ancak yasaklanmış hakların geri verilmesi kendiliğinden gerçekleşmez. Bunun için hükümlünün kararı veren mahkemeye veya hükümlünün ikametgahının bulunduğu mahkemeye başvuru yapması gerekmektedir. Hükümlü infazın tamamlanmasından itibaren 3 yıl geçtikten sonra yasaklanmış hakların verilmesini talep etme hakkı vardır. Ancak hükümlünün bu süre zarfında yeni bir suç işlememesi gerekmektedir.
Ayrıca kararı verecek mahkemede hükümlünün hayatını iyi halli sürdürdüğü konusunda kanaat oluşması şarttır. Yasaklanmış hakların geri verilmesi halinde hükümlü bazı kamusal haklarını tekrar elde edebilecektir. Böylelikle bu kişiler kamusal alanda görev alabilecektir.
Adli Sicil Arşiv Kaydı Nasıl Silinir?
Hükümlü hakkında infazın tamamlanması ile birlikte ilgili makamlar adli sicil kayıtlarını siler. Akabinde ilgili makamlar bu kayıtları adli sicil arşiv kaydına alır. Ancak adli makamlar bu kayıtları belirli bir sürenin geçmesi halinde siler. Söz konusu süre Adli Sicil Kanunu’nda belirtilen suçlar için yasaklı hakların verilmesi koşuluyla 15 yıldır. Bu süre yasaklı haklar verilmeksizin 30 yıldır. Diğer suçlar için arşiv kaydının silinme süresi 5 yıldır. Yasaklanmış hakların geri verilmesi için hükümlünün mahkemeden talepte bulunması şarttır.
Adli Sicil Kaydı Sildirme Dilekçesi
Kural olarak hüküm adli sicil kaydını sildirmek için dilekçe yazmasına gerek bulunmamaktadır. Ancak süresi geçmiş olmasına rağmen silinmeyen kayıtlar için hükümlüler sildirme talebinde bulunabilir. Ayrıca hükümlünün yasaklı hakların verilmesi söz konusu dilekçeyi kararı veren veya ikameti bulunduğu mahkemeye verme hakkı vardır. Mahkeme hükümlünün kanunda belirtilen şartları taşıyıp taşımadığına bakacaktır. Bahse konu şartlar şunlardır;
İnfazın tamamlanmasından itibaren 3 yıl geçmiş olmalıdır.
Hükümlü yeni bir suç işlememiş olmalıdır.
Mahkemede hükümlünün hayatını iyi halli olarak sürdürdüğü hususunda kanaat oluşmuş olmalıdır.
Mahkeme talebi kabul ederse hükümlünün yasaklı haklarını geri verecektir. Ancak mahkeme talebi reddederse hükümlü Adli Sicil Kanununda belirtilen sürelerin geçmesini bekleyecektir. Böylece adli sicil kaydı nasıl silinir sorusuna cevap vermiş olduk.
Adli Sicil Kaydı Sildirme Şartları
Adli sicil kaydı nasıl silinir?
Adli makamlar adli sicil kaydını infazın tamamlaması ile birlikte silecektir. Silinen bu kayıtları adli sicil arşiv kayıtlarına alacaktır. Adli Sicil Kanunu 12. Maddesine göre arşiv kaydı sildirme aşağıdaki hallerde silinecektir;
Hükümlünün ölmesi,
Belirli suçlar için yasaklı hakların verilmesi koşuluyla arşiv kaydına alındıktan 15 yıl sonra,
Yasaklı haklar verilmeksizin arşiv kaydına alındıktan 30 yıl sonra,
Diğer suçlar içinse arşiv kaydına alındıktan 5 yıl sonra gerçekleşecektir.
Ayrıca hükümlü yasaklı hakların verilmesi için mahkemeye başvurmalıdır. Mahkeme Adli Sicil Kanunu 13. Madde yer alan şartları gerçekleşip gerçekleşmediğini inceleyecektir. Bu şartlar şunlardır;
İnfazın tamamlanmasından sonra 3 yıl geçmelidir
Hükümlü bu süre içerisinde yeni bir suç işlememelidir.
Hükümlü hayatını iyi halli olarak sürdürmelidir.
Arşiv Kaydının Silinmesi Nedir?
Hükümlünün adli sicil kaydını silinmesi infazın tamamlanması ile gerçekleşecektir. Ancak söz kayıtlar adli sicil arşiv kaydına alınacaktır. Adli arşiv kaydı sildirme, infazın tamamlanmasının ardından arşive alınan kayıtların silinmesidir. Bunun için belirli bir sürenin geçmesi gerekmektedir. Söz konusu süre belirli suçlar için yasaklı hakların verilmesi koşuluyla 15 yıldır. Bu süre yasaklı haklar verilmeksizin 30 yıl olacaktır. Diğer suçlar içinse 5 yıl olacaktır. Söz konusu sürelerin sonunda adli makamlar hükümlünün adli sicil arşiv kayıtlarını silecektir.
Adli sicil affı, yapılacak kanuni düzenleme ile adli sicilde yer alan kayıtların silinmesidir. Bu işlem ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından alınacak karar ile mümkündür.
Arşiv Kaydı Nasıl Silinir?
Arşiv kaydına alınan adli sicil kayıtları belirli bir süre sonunda söz konusu sicilden silinmektedir. Bahse konu süre belirli suçlar için yasaklı hakların verilmesi şartı ile 15 yıldır. Yasaklı haklar geri verilmediği durumlarda bu süre 30 yıldır. Geri kalan suçlar için ise bu süre 5 yıldır. Bu sürelerin sonunda adli yetkililer hükümlünün arşiv kayıtlarını silecektir.
Bu sürelerin sonunca adli makamlar arşiv kayıtlarını silmezse hükümlü arşiv kayıtların silinmesini talep edebilir. Ayrıca hükümlünün yasaklı hakların verilmesini talep etme hakları bulunmaktadır.
Arşiv Kaydının Silinmesi Şartları
Arşiv kayıtlarının silinmesi için Adli Sicil Kanunu 12. Maddesinde yer alan sürelerin geçmesi gerekmektedir. Bununla beraber, hükümlü yasaklı hakların geri verilmesini talep hakları vardır. Ancak bunun için belirli şartların yerine gelmesi gerekmektedir. 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu madde 13 uyarınca yasaklı hakların verilmesi için şu şartlar bir araya gelmelidir;
Hükümlünün infazının tamamlanmasından itibaren 3 yıl geçmiş olmalıdır.
Hükümlü bu zaman zarfı içerisinde başka bir suç işlememelidir.
Hükümlü hayatını iyi halli olarak devam ettirmelidir.
Adli Sicil Kaydının silinmesi ve Ceza Hukuku ile ilgili konularda uzman ceza hukuku avukatı ile görüşmek için aşağıdaki bölümden online avukat görüşme randevusu oluşturabilirsiniz.