Eşi doğum yapan çalışanlara verilen izin türüdür. Ayrıca babaya doğum izni olarak da bilinmektedir. İzin süresi çalışanın niteliğine göre değişmektedir. İşçinin eşinin doğum yapması halinde izin süresi 5 gündür. Eşi doğum yapan kişi devlet memuru veya kamuda çalışan sözleşmeli personel ise izin süresi 10 gün olacaktır. Eşi doğum yapan kişinin izin süresi doğumun ertesi günü başlayacaktır. Söz konusu izin ücretli bir izindir. Bir diğer ifade ile izin süresince çalışanın ücretinde kesinti olmayacaktır.
Babalık İzni Nedir?
İşçilere ve memurlara eşlerinin doğum yapması halinde verilen ücretli izindir. 4857 sayılı İş Kanunu Ek madde 2'ye göre işçilere verilen mazeret iznidir. Aynı şekilde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu madde 104/B'ye göre memura eşinin doğum yapması halinde 10 gün mazeret izni verilecektir. Bununla beraber Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar madde 9 uyarınca sözleşmeli personel eşinin doğum yapması durumunda 10 gün izin hakkına sahip olacaktır. Çalışan söz konusu mazeret iznini talep etmesi halinde kullanabilecektir.
İşçi veya memur söz konusu mazeret iznine, ancak evli olması ve eşinin doğum yapması halinde hak kazanabilecektir. Dolayısıyla evlilik birliği içerisinde çocuğu olan çalışanlara bu izin verilemeyecektir. Eşi doğum yapan çalışana verilen mazeret izni doğumun ertesi günü başlayacaktır.
Babalık İzni Kaç Gündür?
Çalışan kişinin eşinin doğum yapması durumunda verilen mazeret izin süresi çalışanın niteliğine göre farklı olmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu ek madde 2'ye göre bu süre 5 gündür. Dolayısıyla işçiler için izin süresi 5 gün olacaktır. Aynı Kanunun 74. maddesine göre doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü halinde kalan analık izni süreleri baba tarafından kullanılacaktır. Devlet memurları ve sözleşmeli personel için bahse konu mazeret izin süresi 10 gün olacaktır. Bu sürenin başlangıcı çalışan kişinin eşinin doğum yaptığı ertesi gün olacaktır. Çalışan kişinin doğumdan çok uzun süre sonra mazeret izni talep etmesi dürüstlük kuralına aykırılık oluşturacaktır. Nitekim Yargıtay'ın görüşü de bu yöndedir.
Babalık izni ne kadar?
Eşin doğumu nedeni ile mazeret izin süresi işçilerde 5 gündür. Devlet memurları ile sözleşmeli personeller için mazeret izin süresi 10 gündür. Ayrıca İş Kanunu ek madde 2 işçinin evlat edinmesi durumunda kullanacağı mazeret iznini de belirlemektedir. Buna göre işçi evlat edinmesi halinde 3 gün mazeret iznine hak kazanacaktır.
Memurlarda Babalık İzni Kaç Gündür?
Devlet Memurları Kanunu, devlet memurlarının hak ve yükümlülüklerini düzenlemektedir. Söz konusu Kanunu madde 104/B'ye göre memur babalık izni için öngörülen mazeret izin süresi 10 gündür. Ayrıca kamuda sözleşmeli olarak çalışan personeller de 10 gün mazeret izninden faydalanacaktır. Ancak memurun bu mazeret iznini kullanabilmesi bağlı olduğu kurumdan talepte bulunmalıdır. Bununla birlikte analık izni kullanırken annenin ölümü halinde isteği üzerine baba memura kalan analık izin süresi kadar izin verilebilir.
Danıştay'ın incelemesinden geçen bir olayda kamuda kontrol memuru olarak çalışan bir kişi mazeret izni talebinde bulunmuştur. Ardından söz konusu memur kendisine iznin verilmeden işe gitmemiştir. Bağlı olduğu kurum ise kontrol memuruna disiplin cezası vermiştir. Sonuç olarak Danıştay 12. Dairesi memura mazeret izni talebinin geçerli olduğuna ve verilen disiplin cezasının hukuka aykırı olduğuna hükmetmiştir. (Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2012/4436 E., 2015/6001 K.)
Babaya doğum izni kaç gün?
Kamuda devlet memuru veya sözleşmeli personel olarak çalışanlar babalar için doğum izni 10 gündür. Ayrıca Devlet Memurları Kanunu madde 104/A'ya göre üç yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinen memurların 8 hafta mazeret izin hakları bulunmaktadır.
Babalık İzni Ne Zaman Kullanılır?
Çalışan kişinin eşinin doğum yapması durumunda mazeret iznini doğumun ertesi gününden itibaren kullanması gerekmektedir. Aksi takdirde işçinin mazeret izni talebi Türk Medeni Kanunu'nda yer alan dürüstlük kuralına aykırı olacaktır. Yargıtay kararlarına göre mazeret izinlerinin kural olarak doğdukları tarihte kullanılması gerekmektedir. (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2014/30441 E., 2016/5377 K.) Eşin doğum yapma durumu da 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında bir mazeret iznidir.
Bununla beraber Yargıtay doğumdan üç yıl sonra mazeret izni kullandırılmamasının haklı fesih sebebi nedeni sayılmayacağını ifade etmiştir. (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5932 E. , 2022/6735 K.) Ayrıca işçinin mazeret izni kullanmak için talepte bulunması gerekmektedir. İşçi mazeret iznini kullanmadığı takdirde bu izin ücret alacağına dönüşemeyecektir. (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2011/6774 E., 2013/13240 K.)
Babalık İzni Ne Zaman Başlar?
Eşi doğum yapan çalışan için mazeret izni çalışanın talebinin işveren veya idare tarafından uygun görüldüğü gün başlayacaktır. Ancak dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılması yasağı gereği çalışanın böyle bir talebi makul sürede yapması gerekmektedir. Çalışan kişinin bu şekilde bir talebi doğumdan çok uzun süre yapması talebinin işveren tarafından kabul edilmemesi ile sonuçlanabilir. Bu durumda işçinin haklı fesih hakkı doğmayacaktır. Çünkü işçi mazeret izni talebini çok uzun bir süre sonra yapmıştır.
Babalık izni konusu ve Aile Hukuku konularındaki sorularınızı uzman avukatlarımıza sormak için aşağıdaki bölümden online avukat görüşme randevusu oluşturabilirsiniz.