top of page

Dernek Nedir? Dernek Nasıl Kurulur?

Güncelleme tarihi: 13 Tem 2023

Derneklerin amacı nedir?

Derneklerin amacı, kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amaç gerçekleştirmek, bilgi ve çalışmaları sürekli olarak birleştirmektir.



Dernek Kaç kişi ile kurulabilir?

Dernek kuruluşu için en az 7 gerçek veya tüzel kişinin bir araya gelmesi gerekmektedir. Örneğin Ayşe, Fatma, Ali, Cenk, Deniz, F Anonim Şirketi, B Limited Şirketi bir araya gelerek bir dernek kurabilirler.


Dernek Kuruluşu nasıl yapılır?

  • Dernekler, kuruluş belgelerinin Valiliğe verilmesi ile kurulur ve tüzel kişilik kazanırlar.

  • Kuruluş belgeleri Valilik tarafından 60 gün içerisinde dosya üzerinden incelenir.

  • Eksiklik görülmesi halinde kuruculardan 30 gün içerisinde tamamlanması istenir, tamamlanmazsa Cumhuriyet Savcılığından derneğin feshine ilişkin dava açması istenir. Kuruluş belgelerinde eksiklik bulunmazsa veya söz konusu eksiklik giderilirse, durum Derneğe yazılı olarak bildirilir ve Derneğin Dernekler Tüzüğü’ne kaydı yapılır.


Dernek tüzüğünde neler bulunmalıdır, nasıl düzenlenmelidir?

Dernek tüzüğünde aşağıdaki unsurların bulunması zorunludur:

∙ Derneğin adı ve merkezi,

∙ Derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek için dernekçe sürdürülecek çalışma konuları ve çalışma biçimleri ile faaliyet alanı,

∙ Derneğe üye olma ve üyelikten çıkmanın şart ve şekilleri,

∙ Genel kurulun toplanma şekli ve zamanı,

∙ Genel kurulun görevleri, yetkileri, oy kullanma ve karar alma usul ve şekilleri,

∙ Yönetim ve denetim kurullarının görev ve yetkileri, ne suretle seçileceği, asıl ve yedek üye sayısı,

∙ Derneğin şubesinin bulunup bulunmayacağı, bulunacak ise şubelerin nasıl kurulacağı, görev ve yetkileri ile dernek genel kurulunda nasıl temsil edileceği,

∙ Üyelerin ödeyecekleri giriş ve yıllık aidat miktarının belirlenme şekli,

∙ Derneğin borçlanma usulleri,

∙ Derneğin iç denetim şekilleri,

∙ Tüzüğün ne şekilde değiştirileceği,

∙ Derneğin feshi halinde mal varlığının tasfiye şekli.

Dernek tüzüğünün noterde düzenlenmesi gerekli olmamakla birlikte, tüm sayfaları kurucuların tamamı tarafından imzalanmalıdır.


Dernek kuruluşu için gerekli belgeler nelerdir?

∙ Kuruluş bildirimi (2 adet)

∙ Dernek tüzüğü (3 adet),

∙ Yazışma ve tebligatı almaya yetkili en az üç kişinin adı, soyadı, telefon numarası, yerleşim yerlerini belirten imzalı liste (1 adet),

∙ Dernek merkezinin tapuda mesken olarak gösterilen yerlerde olması halinde, kat malikleri kurulunun oybirliği ile alacağı karar örneği veya dernek merkezinin açılacağı yer tapuda iş yeri olarak geçiyorsa kira sözleşmesi (kat malikleri kurulu kararı ise 1 adet, kira sözleşmesi ise 2 adet),

∙ Dernek kurucuları arasında tüzel kişilerin bulunması halinde bu tüzel kişilerin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişilerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtmek kaydıyla bu konuda alınmış kararların fotokopisi (1 adet),

∙ Kurucular arasında yabancı dernek veya dernek ve vakıf dışında kar amacı gütmeyen kuruluşlar bulunması halinde bu tüzel kişilerin derneklere kurucu olabilmesine dair İçişleri Bakanlığınca izin verildiğini belirten dernek kuruluşları tarafından imzalanmış yazılı beyan (1 adet),

∙ Kurucular arasında yabancı uyruklular varsa bunların Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olduklarını gösteren belgelerin fotokopileri (1 adet).


Dernek kuruluşu sonrası hangi işlemler yapılmalıdır?

∙ Kuruluş bildirimi ve belgelerin doğruluğu ile dernek tüzüğü, Valilik tarafından altmış gün içinde dosya üzerinden incelenir.

∙ Belgelerde aykırılık veya eksiklik bulunmaz ya da bunlar belirli sürede giderilirse; bu durum derneğe yazıyla bildirilir ve dernek, dernekler kütüğüne kaydedilir.

∙ Dernekler, yazılı bildirimi izleyen altı ay içinde ilk genel kurul toplantılarını yapmak ve zorunlu organlarını oluşturmakla yükümlüdürler.


Ticari İşletme işleten - işletmeyen dernekler:

Dernekler ideal bir gayeyi gerçekleştirmek için kurulur. Derneğin gayesi kazanç paylaştırmak olamaz. Dernekte ideal gayenin gerçekleştirilmesi için gerekli olan maddi ihtiyaçlar normal olarak üyelerin aidatı eğlence müsamere konser piyango gelirleri ve bağış ile karşılanır. Ancak dernek geliri ideal gayenin gerçekleşmesine tahsis edilmek üzere bir işletme de işletebilir. Eğer bu işletme Tic.Kan.’da şartları belirlenen ticari işletme niteliğinde ise bu derneğin ticaret siciline tacir olarak kaydını yaptırması gerekir. Buna karşılık işletme Tic.Kan. anlamında bir ticari işletme sayılmıyorsa bu kayıt yükünün olmaması gerekir.


Dernekler nasıl yardım alabilir?

Bildirim Gerekli midir?

Evet, Dernekler, Valiliğe önceden yazılı bildirimde bulunarak yardım alabilirler.


Derneklerde Kimlerden Yardım Alınabilir?

Dernekler yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan ayni ve nakdi yardım alabilirler. Nakdi yardım alınacak ise, bu yardımın bankalar aracılığıyla alınması zorunludur.


Derneklerde Zorunlu Organlar Nelerdir?

Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetim Kurulu şeklinde 3 kurul bulunmalıdır. Derneklerin idare ve temsile yetkili organı Yönetim Kuruludur.Yönetim kurulu, beş asıl ve beş yedek üyeden az olmamak üzere dernek tüzüğünde belirtilen sayıda üyeden oluşur. Dernek yönetim veya denetim kurullarının başkan ve üyelerine, genel kurul tarafından belirlenecek bir ücret verilebilir.


Dernekler Şube Açabilir Mi?

Evet, açabilir. Ancak, derneklerin şube açabilmeleri için, tüzüklerinde bu konunun belirtilmiş olması gerekmektedir.

Dernekler, Yönetim Kurulunun yetkilendireceği en az üç kişi tarafından imzalanacak gerekli belgelerin Valiliğe teslimi ile şube açabilirler.


Derneklere Kimler Üye Olabilir?

Fiil ehliyetine sahip (18 yaşından büyük, ayırt etme gücüne sahip ve bir mahkeme tarafından hakkında kısıtlılık kararı verilmemiş) olan her gerçek kişi ile tüzel kişiler (ör. dernek, vakıf ve şirketler), derneklere üye olabilirler.

Bir tüzel kişinin dernek üyesi olması halinde, bu tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı ya da temsille görevlendireceği kişi oy kullanır. Bu kişinin başkanlık ya da temsil görevi sona erdiğinde, tüzel kişi adına oy kullanacak kimse yeniden belirlenir.


Dernek kuruluşu ile ilgili uzman idare hukuku avukatı ile görüşmek için aşağıdaki bölümden online avukat görüşme randevusu oluşturabilirsiniz.




İlgili Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page