İdarenin Sorumluluğu Nedir?
İdarenin sorumluluğu; idarenin verdiği zararları, zarara uğrayan kim olursa olsun tazmin etmesidir. İdarenin sorumluluğu mali bir sorumluluk, malvarlığı sorumluluğudur. İdare hukukunda uğratılan zararın giderilmesi ilkesi vardır bu ilke Anayasa’nın 2. Maddesi’nde geçen hukuk devleti tanımından kaynaklanmaktadır. Anayasa’nın 125.maddesi gereği, kamu görevlileri tarafından yürütülen idari eylem ve işlemlerden dolayı ortaya çıkan zararlardan idare sorumludur. İdarenin sorumluluğundan bahsedilebilmesi için ortada idarenin bir fiilinin olması gerekir. Bu fiil, bir idari işlem, idari sözleşme veya eylem şeklindedir. Düzenleyici işlemler de bireysel işlemler de idarenin sorumluluğuna yol açabilirler. İdari eylemler, idarenin maddi fiilleri, yani davranış ve tutumlarıdır.
İdarenin Kusurlu/Kusursuz Sorumluluğu Nedir?
İdarenin sorumluluğu ikiye ayrılır. Bunlar kusurlu sorumluluk ve kusursuz sorumluluktur. Bu iki sorumluluk türünün bir arada bulunması mümkün değildir. Kusursuz sorumluluk, idarenin bir kusurunun olmadığı hallerde ortaya çıkar. İdarenin kusursuz sorumluluğu herhangi bir kusur olmasa bile idarenin faaliyetinin niteliğinden dolayı idarenin mali sorumluluğunun meydana çıkmasıdır. Bunun için belli koşulların varlığı gereklidir. İlki hasar (tehlikelilik) ilkesidir. Bu ilkeye göre; idarenin yürüttüğü faaliyet, idarenin her türlü önlem ve tedbirine rağmen birtakım zararlara yol açabilmektedir. Bu hallerde idare, özel hukuk kişilerinin zararlarını karşılamak zorundadır. Ancak ortaya çıkan zarar ile idarenin faaliyeti arasında illiyet bağı olması gerekmektedir. Ayrıca söz konusu zarar; ölçülebilir, meşru ve hukuken korunan bir haktan kaynaklanıyor olmalıdır.
İdarenin Hizmet Kusuru Nedir?
İdarenin işlem ve eylemlerinden kaynaklanan bir zarar ve bu zarar ve idarenin fiili arasında illiyet bağı söz konusu ise idarenin hizmet kusurundan (kusur sorumluluğundan) bahsedilir. Kusurlu sorumluluk iki başlık altında incelenir: Kişisel kusur ve hizmet kusuru. Hizmet kusuru, hizmetin içerisinde yer alan yetersizlik ve eksikliğin, bu hizmeti yürüten devlet (idare) tüzel kişiliğine bağlanan bir kusurdur. Hizmet kusuru, kamu hizmetinin kuruluş ve işleyişindeki aksaklık, eksiklik ve bozuklukları ifade eder. Bu sebebe dayalı olarak idarenin sorumluluğuna hükmetmek için idarenin yürütmekle yükümlü olduğu hizmetin yapılmaması, geç yapılması veya kusurlu ifası aranır.
İdarenin gerekli özen ve dikkat yükümlülüğünü yerine getirmesi gerekir. Yükümlülüklerini yerine getirmeyen idarenin ortaya çıkardığı zarardan yine idare sorumludur. Bu zarardan dolayı idarenin hizmet kusuru bulunmaktadır. Yükümlülüklerini yerine getirmeyen idare, hayatın doğal akışına göre gerçekleşmemiş eylemlerden sorumlu olacaktır. Bu eylem ile doğan zarar arasında illiyet bağı kurulmalıdır. Kurulan illiyet bağı idareyi sorumlu tutacaktır.
Aşağıdaki bölümden idare hukuku hukuku ile ilgili uzman idare hukuku avukatı ile online avukat görüşme randevusu oluşturabilirsiniz.
Comments