Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan İşçi İşsizlik Maaşı Alabilir mi?
- Tek Avukat
- 10 Ara 2022
- 5 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 7 Ağu
Giriş
Sigortalı olarak çalışan işçilerden her maaş döneminde işsizlik sigortası primi adı altında belirli bir ücret kesilmektedir. Belirli koşulların varlığı halinde iş akdi sona eren işçi, işte bu işsizlik sigortasına hak kazanır. Türk hukukunda işsizlik sigortası hakkı, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun “Kanun” 46. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Kanun’a göre İşsizlik sigortası,
“Bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, herhangi bir kasıt ve kusuru olmaksızın işini kaybeden sigortalılara işsiz kalmaları nedeniyle uğradıkları gelir kaybını belli süre ve ölçüde karşılayan, sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren zorunlu sigortayı” ifade eder.
İşte işsizlik sigortası adı altında kesilen ücretten kesilen bir kısım miktarlar, kanunda gerekli olan şartları taşıyan tüm kişilere gelirden yoksun ve yardıma muhtaç olduğu dönemlerde işsizlik maaşı adı altında ödenir.
İşsizlik Maaşına Hak Kazanmak İçin Gereken Koşullar
Hukukumuzda işsizlik maaşına hak kazanmak için aşağıdaki koşulların gerçekleşmiş olması gerekir:
Sigortalı işsiz olmak
Kanun’un 47.maddesinin e bendine göre sigortalı işsiz bu yasanın kapsamına giren bir işyerinde hizmet akdine dayalı ve sigortalı olarak çalışırken yasanın ilgili maddelerinde belirtilen nedenlerle işini kaybeden ve Türkiye İş Kurumu’na başvurarak çalışmaya hazır olduğunu bildiren kimsedir. O halde, işsizlik sigortası tüm işsizlere değil iş akdiyle çalışmakta iken yazının devamında belirteceğimiz nedenlerle işini kaybeden işçilere uygulanır.
Belirli bir süre hizmet akdine tabi olmak ve işsizlik sigortası primi ödemek
İşsizlik maaşına hak kazanmak için hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son üç yıl içinde 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olmak gerekir. Bu konu kişi özelinde değişiklik göstermektedir. Kendi durumunuz ile ilgili avukat görüşü almak isterseniz aşağıdaki “Avukamız Sizi Arasın” butonuna tıklayarak avukatımızla telefon görüşmesi yapabilirsiniz
Türkiye İş Kurumuna Başvuru
Kanun’un kapsamına giren bir işyerinde hizmet akdine dayalı olarak çalışırken, yazımızın devamında yer alan nedenlerden birine dayalı olarak sözleşmesi sona erenler, bu tarihi izleyen 30 gün içinde işten ayrılma bildirgesi ile birlikte kuruma doğrudan veya elektronik ortamda başvurmaları halinde işsizlik ödeneği almaya hak kazanırlar.
İşsizlik Maaşına Hak Kazanılabilmesi İçin İş Sözleşmesi Hangi Hallerle Feshedilmiş Olmalı?
Yukarıdaki üç koşul bir arada bulunsa da işsizlik maaşına hak kazanılamayabilir.
İşsizlik maaşına hak kazanabilmek için aynı zamanda iş sözleşmesinin şu hallerle sona ermiş olması gerekir:
İşçi, iş sözleşmesini haksız nedenle sona erdirmemiş olmalıdır.
İşçinin iş akdi, rızası dışında işveren tarafından haksız nedenle sona erdirilmiş olmalıdır.
Yani işçinin iş akdi işveren tarafından haklı nedenle sona erdirilmemişse işçi, işsizlik maaşına hak kazanabilecektir.
Peki iş sözleşmesinin haklı nedenle sona erdirilmesi ne anlama gelmektedir?
İş akdinin haklı nedenle feshi 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. ve 25. maddelerinde düzenlenmiştir. İlgili maddelere göre iş akdi, süresi belirli olsun veya olmasın, sağlık sebepleriyle, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri durumlar ile zorlayıcı sebepler sonucunda iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin haklı nedenle feshedilebilir.
Tüm bu bilgiler ışığında, uygulamada en çok görülen şu sorunları inceleyip cevaplandırmakta fayda vardır:
İşten İstifa Eden İşçi İşsizlik Maaşı Alabilir mi?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, işsizlik maaşına hak kazanabilmek için işçinin iş sözleşmesini haksız nedenle sona erdirmemiş olması gerekir. Bu durumlarda işçinin kusuru olmadığı kabul edilir. Yani işçi, İş Kanunu md.24’te yer alan sebepler dışında iş sözleşmesini sona erdirmişse işsizlik maaşı alabilir. Örneğin işçinin yıllık izin ücretinin ödenmemesi işçi için haklı fesih sebebi doğurur. Bu durumun sonucunda da işçi iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmiş olacağı için işsizlik maaşına hak kazanır.
Haklı Fesih Sonrası İşsizlik Maaşı Alınabilir mi?
İş akdi işveren tarafından haklı sebeple feshedildiyse bu sefer de iş sözleşmesi, işçinin kusuru sonucunda sona erdirilmiş olacağı için işçi, işsizlik sigortasından yararlanamayacağı için işsizlik maaşına hak kazanamayacaktır. Bu konu kişi özelinde değişiklik göstermektedir. Kendi durumunuz ile ilgili avukat görüşü almak isterseniz aşağıdaki “Online Avukat Randevusu” butonuna tıklayarak avukatımızla online avukat görüşme randevusu oluşturabilirsiniz
Anlaşmalı İşten Ayrılma Sonrası İşsizlik Maaşı Alınabilir Mi?
Uygulamada “ikale” olarak adlandırılan anlaşmalı işten ayrılma durumu sonucunda iş sözleşmesinin sonlandırılması halinde işçi, işsizlik sigortasından yararlanamayıp işsizlik maaşına hak kazanamayacaktır.
Kimler İşsizlik Maaşı Almaya Hak Kazanır?
Toparlayacak olursak yukarıda da belirttiğimiz gibi sigortalı işsiz olan, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son üç yıl içinde 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan, sözleşmesi isteği dışında haksız nedenle veya isteği dahilinde haklı nedenle feshedilmiş olup sözleşmenin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içinde Türkiye İş Kurumu’na başvuran kişiler, işsizlik maaşı almaya hak kazanır.
Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan İşçilerin Karşılaştığı Hukuki Riskler ve Çözüm Yolları
İşten kendi isteğiyle ayrılan çalışanlar çoğu zaman işsizlik maaşı, kıdem tazminatı veya sosyal haklar konusunda yanlış bilgiye sahip olabiliyor. Bu da ciddi hak kayıplarına neden olabiliyor. Aşağıda, bu sürece ilişkin olası riskler ve çözüm yollarını bulabilirsiniz.
Hak Kaybı Riskleri
• İşsizlik Maaşı Alamama: SGK ve İŞKUR nezdinde yapılan çıkış kodunun hatalı olması
• Kıdem Tazminatı Kaybı: İstifa ile ayrılan işçilerin tazminat hakkı olmadığını sanması
• Yargı Sürecinde Zorluk: Haklı nedenle fesih belgelerinin eksikliği nedeniyle dava kaybı
• Kod-29 Riski: Disiplin gerekçesiyle çıkış yapılması halinde itibar ve işsizlik maaşı kaybı
• İhbar Süresi Sorunları: İstifa halinde ihbar süresine uymamanın tazminat doğurması
• SGK Kayıt Uyuşmazlığı: İşten çıkışın işveren tarafından hatalı kodla bildirilmesi
• Haklı Nedenin Kanıtlanamaması: Psikolojik baskı, mobbing, maaş ödenmemesi gibi nedenlerin belgeyle desteklenememesi
Uzman Avukata Danışarak Aşağıdaki Sorulara Cevap Bulabilirsiniz
Haklı Nedenle Fesih Durumları
• Hangi durumlar haklı nedenle işten ayrılma kapsamına girer?
• İşverenin davranışları (mobbing, maaş ödememe, fazla mesai vs.) hangi belgelerle ispatlanabilir?
• Kod-03, Kod-29 gibi çıkış kodları ne anlama gelir ve nasıl değiştirilir?
• Haklı nedenle fesih halinde işçinin sahip olduğu tazminat hakları nelerdir?
İşsizlik Maaşı Süreci
• İstifa etmiş işçi işsizlik maaşı alabilir mi? Hangi şartlarda?
• İşverenin verdiği çıkış koduna karşı nasıl itiraz edilir?
• SGK ve İŞKUR başvuru süreçlerinde dikkat edilmesi gereken belgeler
• Kararın idari olarak mı, yoksa dava yoluyla mı düzeltilmesi gerekir?
Hakların Korunması
• İşçinin tazminat ve alacakları için zamanaşımı süresi nedir?
• Fesih bildirimi yapılmadan önce alınması gereken önlemler
• İşverenin kötü niyetli davranışlarına karşı açılabilecek davalar
• Noter ihtarnamesi ile hakların korunması nasıl sağlanır?
Zor Durumlar
• Mobbing mağduru işçilerin haklı fesih süreci nasıl belgelenir?
• Hamilelik veya hastalık nedeniyle işten ayrılan işçinin hakları nelerdir?
• Kısa süreli çalışma sürelerinde kıdem tazminatı alınabilir mi?
• Belgesiz fesihlerde tanıkla ispat yeterli olur mu?
Şimdi Ne Yapmalıyım?
İş Hukuku Avukatı ile Online Avukat Görüşmesi için randevu oluşturmak istiyorum.
TekAvukat Kullanıcı Yorumları:
⭐⭐⭐⭐⭐ Kod-29 haksız çıkışı iptal ettik "İşverenim bana ‘disiplinsizlik’ koduyla çıkış verdi. Avukata danıştım, yazılı uyarı olup olmadığını kontrol etmemi önerdi. Hiçbir yazılı uyarı olmadığını ortaya koyduk. SGK’ya başvurarak kod değişikliği sağladık, işsizlik maaşı alabildim." A**** C** S*****
⭐⭐⭐⭐⭐ Mobbing nedeniyle tazminat kazandım "Yıllarca sözlü tacize maruz kaldım. Avukat hanım, tanıklar ve mesaj kayıtlarıyla mobbingi ispat edebileceğimizi anlattı. Haklı nedenle fesih yaptım, tüm tazminatımı dava ile aldım." S***** B********
⭐⭐⭐⭐ Eksik maaş nedeniyle işten ayrıldım, haklarımı aldım "3 aydır maaşım eksik yatıyordu. Avukat beyin tavsiyesi ile, noter ihtarnamesi sürecini başlattım. İşverene dava açmadan kıdem ve ihbar tazminatımı aldım." C**** K***
⭐⭐⭐⭐ Kod-03 ile ayrıldım, işsizlik maaşımı aldım "İstifa ettim sanıyordum ama avukatın yönlendirmesiyle ‘haklı neden’ oluşturduk. Kod-03 ile çıkışım sağlandı ve işsizlik maaşı hakkım doğdu." U*** D*******
⭐⭐⭐⭐⭐ Belge eksikliğine rağmen dava kazandık "İşyerinden psikolojik baskı nedeniyle ayrıldım ama elimde belge yoktu. Avukat hanım ile ilk görüşmemde bir strateji oluşturduk. Tanıklarla ispat kurarak, dava sonunda tüm tazminatlarımı kazandım." M***** Ö***














Yorumlar