Koruma tedbiri, kadınlara ve aile bireylerine karşı şiddet suçlarının önlenmesi amacıyla alınan önlemlerdir. Bu önlemlerle şiddet mağduru veya şiddet mağduru olabilecek kişilerin korunması amaçlanmaktadır. Bu tedbir kararını mağdurun veya güvenlik güçlerinin başvurusu üzerine mülki amirler, kolluk amirleri ve aile mahkemesi hakimleri alır. Bu kararlar 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında alınmaktadır. Kanununun 8. maddesinin 3. fıkrasına göre koruma kararı alınması için şiddetin olduğuna dair delil veya belge aranmayacaktır. Dolayısıyla şiddet mağdurunun beyanı koruma kararı alınması için yeterlidir.
Koruma Tedbirleri Nelerdir?
Şiddet mağdurlarını korumak amaçlı alınan tedbirler koruyucu ve önleyici tedbirlerdir. Mülki amirler koruyucu tedbir kararı alırken, hakimler ise hem koruyucu hem de önleyici tedbir kararları alırlar. 6824 sayılı kanunun madde 3'e göre mülki amirler tarafından alınacak koruyucu tedbir kararları şunlardır;
a) Şiddet mağdurunu ve yakınlarına barınma yeri sağlama
b) Geçici maddi yardım sağlama,
c) Rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmeti verme,
d) Geçici koruma altına alma,
e) Şiddet mağdurlarının çocukları için kreş imkanı sağlama şeklindedir.
Çağrı üzerine Koruma tedbiri nedir?
İki tür koruma kararı bulunmaktadır. Birisi şiddet mağdurunun birebir korunduğu fiziki korumadır. Diğeri ise çağrı üzerine korumadır. Çağrı üzerine koruma kararı, şiddet mağduru kişiye çağrı yaptığı takdirde koruma sağlanacağı şeklinde verilen karardır. Ayrıca şiddet mağdurunu fiziki olarak korunması da mümkündür.
Bununla beraber, 6824 sayılı kanunun madde 4'e göre hakim tarafından alınan koruyucu tedbir kararları ise şu şekildedir;
a) İşyerini değiştirme
b) Şiddet mağduru evli ise ayrı yerleşim yeri belirleme,
c) Şiddet mağduru lehine tapu kütüğüne aile konutu şerhi koyma,
d) Son olarak, Tanık Koruma Kanununa göre kimlik ve diğer bilgi ve belgeleri değiştirme şeklindedir.
Bununla birlikte 6824 sayılı kanunun madde 5'e göre hakim tarafından alınan önleyici tedbir kararları ise şunlardır;
a) Şiddet mağduruna yönelik tehdit ve hakaret içeren davranışlarda bulunmama,
b) Şiddet uygulayan kişiyi müşterek konuttan uzaklaştırma,
c) Ayrıca, şiddet uygulayan kişinin korunan kişiye yaklaşmaması,
ç) Şiddet uygulayan kişinin çocuklarla kişisel ilişkisinin sınırlanması,
d) Şiddet uygulayan kişinin korunan kişinin yakınlarına ve çocuklarına yaklaşmaması,
e) Korunan kişinin şahsi eşyalarına zarar vermeme,
f) Korunan kişiyi iletişim araçları veya diğer araçlarla rahatsız etmeme,
g) Bulundurma ve taşıma ruhsatlı silahı kolluğa teslim etme,
ğ) Silahlı olarak kamu görevi yapan kişinin silahını kolluğa teslim etmesi,
h) Korunan kişilerin bulunduğu yerlerde alkol veya uyuşturucu kullanmaması,
ı) Son olarak bir sağlık kuruluşuna tedavi amacıyla başvurması şeklindedir.
Koruma Kararı Nasıl Alınır?
Şiddetin veya şiddet ihtimalinin gerçekleşmesi durumunda adli makamlar soruşturma başlatırlar. Bu soruşturmada kişilerin korunması amacı ile hızlı bir şekilde hareket etmek gerekmektedir. Bu sebeple 6284 sayılı Kanun kapsamında koruma kararı alınması mümkündür. Mülki amirler ve aile mahkemesi hakimleri şiddet mağduru kişinin talebi üzerine veya resen koruma kararı alırlar.
Koruma kararı nedir, türleri nelerdir?
Alınan bu koruma kararları önleyici ve koruyucu tedbir kararlarıdır. Önleyici tedbir kararlarında şiddetin önlenmesi amaçlanmaktadır. Koruyucu tedbir kararlarında ise şiddet mağdurlarını korumak hedeflenmektedir. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk görevlileri bazı koruma tedbiri kararlarını alırlar. Böylelikle çok hızlı bir şekilde şiddet mağduruna koruma sağlanır ve şiddet önlenir.
Koruma Kararı İhlal Edilirse Ne Olur?
Koruma kararı ihlal edilirse şiddet uygulayan kişi zorlama hapsine maruz kalır. 6284 sayılı kanun madde 13'e göre şiddet uygulayan kişi tedbir kararına aykırı hareket ederse üç gün ile on gün arasında zorlama hapsi alır. Ayrıca tedbir kararına her aykırılık halinde şiddet uygulayan kişiye hakim on beş günden otuz güne kadar zorlama hapsi uygulayacaktır. Zorlama hapsi 6 ayı geçemeyecektir. Bahse konu zorlama hapsi ertelenemeyecek ve seçenek yaptırımlara çevrilemeyecektir.
Koruma kararı kimlere verilir?
Şiddet mağduru veya şiddet mağduru olma ihtimali olan kişiler için koruma kararı verilmesi gerekmektedir. Bu koruma kararlarını 6284 sayılı Kanun kapsamında adli ve idari makamlar vermektedir. Bu şekilde kişiye tedbir kararı verilebilmektedir.
Koruma Tedbiri Nedeniyle Tazminat
Yakalama, gözaltı, tutuklama ve arama el koyma gibi koruma tedbirlerinin haksız bir şekilde uygulanması durumunda devletin tazminat sorumluluğu ortaya çıkmaktadır. Koruma tedbiri nedeniyle tazminat hükümleri Ceza Muhakemesi Kanunu madde 141 ile 144 arasından düzenlenmektedir. Buna göre Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında haksız koruma tedbiri uygulanan kişilerin devlet hazinesine maddi ve manevi tazminat davası açma hakları bulunmaktadır. Bu kişiler tazminat davasını Ağır Ceza Mahkemesine açmalıdır. Tazminat davası açma süresi kararın kesinleşmesinin davacıya tebliğinden itibaren 3 ay ve her halükarda kararın kesinleşmesinden itibaren 1 yıldır.
Haksız koruma tedbiri uygulanan kişiler tazminat davasını ikamet ettikleri yerdeki ağır ceza mahkemesine açmaları gerekmektedir. Bulundukları yerde ağır ceza mahkemesi koruma tedbirine karar veren mahkeme ise bir üst numaralı mahkemeye tazminat davasını açmalıdır. Bulundukları yerde başka ağır ceza mahkemesi yoksa en yakın yerdeki ağır ceza mahkemesine tazminat davası açmalıdır. Sonuç olarak bu yazımızda koruma kararı nedir sorusuna cevap vermiş olduk.
Koruma kararı ve Aile Hukuku ile ilgili sorularınızı uzman aile hukuku avukatı ile görüşmek için aşağıdaki bölümden online avukat görüşme randevusu oluşturabilirsiniz.