UZLAŞMA
Vergi Hukukunda Uzlaşmanın Kapsamı ve Uygulama Alanı Nasıldır?
Uzlaşma yapılmasına imkân veren tarh şekilleri ile uzlaşma talebinde bulunulabilecek haller, Vergi Usul Kanununda ayrı ayrı belirtilmiş bulunmaktadır.
Uzlaşma Talebi Nasıl Olur? Görüşmenin Yapılması İle Uzlaşmanın Sonuçları Nelerdir?
Uzlaşma talebinin; vergi ihbarnamesinin tebliği tarihinden itibaren hak arama süresi olan 30 gün içinde gerçekleştirilmesi zorunluluğu vardır.
Uzlaşma gerçekleşmemişse veya sağlanamamış ise, yeniden uzlaşma talebinde bulunulamamaktadır.
Uzlaşmanın vaki olmadığına ilişkin tutanağa, idarenin nihai teklifinin yazılması gerekmektedir.
Dava açma süresinin sonuna kadar teklif edilen vergi ve cezayı kabul ettiğini, mükellefin; yazılı olarak bildirmesi halinde uzlaşma sağlanmış sayılmaktadır.
Mükellefin, uzlaşma görüşmelerinde;
- bağlı olduğu meslek odasından bir temsilci ve 3568 sayılı Kanuna göre kurulan meslek odasından bir meslek mensubu bulundurabilme imkânı vardır.
DİĞER UYGULAMALAR
1- İzaha Davet: Vergi Usul Kanununun 370. maddesinde “İzaha davet” müessesesine yer verilmiş bulunmaktadır.
2- Pişmanlık ve Islah: Vergi Usul Kanununun 371. maddesinde “pişmanlık ve ıslah” müessesesine yer verilmiş bulunmaktadır.
3- Cezalarda İndirim: Vergi Usul Kanununun 376. maddesinde düzenlenmiştir.
Cezalarda indirim müessesesi, vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları açısından fonksiyon görebilmektedir.
1- İzaha Davet:
Vergi Usul Kanununun 7194 sayılı Kanunla değişik 370. maddesinde “İzaha davet” müessesesine yer verilmiş bulunmaktadır.
Vergi incelemesine başlanılmadan veya takdir komisyonuna sevk edilmeden önce verginin ziyaa uğradığına delalet eden emareler bulunduğuna dair yetkili merciler tarafından yapılmış ön tespitler hakkında tespit tarihine kadar ihbarda bulunulmamış olması kaydıyla mükellefler izaha davet edilebilir.
Kendisine izaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak, Vergi Usul Kanununun 371. maddesinde yer alan pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.
İzaha davet yazısının tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük süre içerisinde izahta bulunulması durumunda, yapılan izah değerlendirilerek değerlendirme sonucunu içeren yazı mükellefe tebliğ edilir.
İzaha davetin uygulama koşulları VUK’un 370. maddesinde düzenlenmiştir.
2- Pişmanlık ve Islah:
Vergi Usul Kanununun 371. maddesinde “pişmanlık ve ıslah” müessesesine yer verilmiş bulunmaktadır.
Beyana dayanan vergilerde;
vergi ziyaı cezasını gerektiren fiilleri işleyen mükelleflerle,
bunların işlenişine iştirak eden diğer kişileri kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile haber vermesi hâlinde, haklarında aşağıda yazılı koşullar çerçevesinde vergi ziyaı cezası kesilmez.
1. Mükellefin keyfiyeti haber verdiği tarihten önce bir muhbir tarafından ihbarda bulunulmamış olması,
2. Haber verme dilekçesinin,
mükellef nezdinde herhangi bir vergi incelemesine başlandığı veya
olayın takdir komisyonuna intikal ettirildiği günden önce (Kaçakçılık suçu teşkil eden fiillerin işlendiğinin tespitinden önce) verilmiş ve resmi kayıtlara alınmış bulunması,
3. Hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin mükellefin haber verme dilekçesinin verildiği tarihten başlayarak on beş gün içinde tevdi olunması.
4. Eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının mükellefin keyfiyeti haber verme tarihinden başlayarak on beş gün içinde tamamlanması veya düzeltilmesi.
5. Mükellefçe haber verilen ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, (2023 yılı için aylık % 4) gecikme zammı oranında bir zamla birlikte haber verme tarihinden başlayarak on beş gün içinde ödenmesi gerekmektedir.
3 – Cezalarda İndirim:
Vergi Usul Kanununun 376. maddesinde düzenlenmiştir.
Cezalarda indirim müessesesi, vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları açısından fonksiyon görebilmektedir.
7194 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile mükellef veya vergi sorumlusu;
1. İkmalen, resen veya idarece tarh edilen vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının yarısını ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse kesilen cezanın yarısı,
2. Uzlaşmanın vaki olması durumunda, üzerinde uzlaşılan vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı cezasının %75’ini, Vergi Usul Kanununun ek 8. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan ödeme süreleri içinde öderse üzerinde uzlaşılan cezanın %25'i, indirilir.
Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini bildirdiği vergi ve vergi cezasını yukarıda yazılı süre içinde ödemez veya dava konusu yaparsa bu madde hükmünden faydalandırılmaz.
Yukarıdaki hükümler vergi aslına tabi olmaksızın kesilen usulsüzlük cezaları hakkında da uygulanır.
Aşağıdaki bölümden vergi uyuşmazlıkları ve vergi hukuku konuları ile ilgili uzman vergi hukuku avukatı ile online avukat görüşme randevusu oluşturabilirsiniz.